Theo lộ trình quy định trong Thông tư 50/2025 do Bộ Công Thương ban hành, từ ngày 1/6/2026, xăng không chì phải phối trộn, pha chế thành xăng E10 để sử dụng cho động cơ xăng trên toàn quốc.

Trong khi đó, việc phối trộn, pha chế xăng E5 RON 92 để sử dụng cho động cơ xăng được triển khai đến hết tháng 12/2030.

Xăng E10 RON 95 đang được bán thí điểm tại một số cửa hàng xăng dầu ở Hà Nội (Ảnh: Thanh Thương).

Xăng E5, E10 có gì khác biệt so với xăng truyền thống?

E5, E10 là ký hiệu của xăng sinh học, thể hiện tỷ lệ pha trộn cồn sinh học (bioethanol) với xăng truyền thống, được sử dụng cho các loại động cơ xăng đốt trong như xe ô tô và xe gắn máy.

Theo đó, xăng sinh học E5 là nhiên liệu chứa 5% thể tích cồn sinh học và 95% thể tích xăng truyền thống.

Xăng sinh học E10 là nhiên liệu chứa 10% thể tích cồn sinh học và 90% thể tích xăng truyền thống.

Cồn sinh học được sản xuất từ quá trình lên men tinh bột, mật rỉ đường và các phế phẩm nông nghiệp khác. Nguyên liệu chính để sản xuất cồn sinh học tại Việt Nam hiện nay là sắn lát khô.

Khác với xăng không chì thông thường, ethanol được xem là phần nào trung tính với carbon, vì trong quá trình sinh trưởng, cây trồng hấp thụ nhiều CO₂ hơn lượng được thải ra khi sản xuất và đốt cháy nhiên liệu. Điều này giúp bù đắp một phần lượng khí nhà kính phát sinh.

Sử dụng xăng sinh học tác động như thế nào đến động cơ xe?

Do ethanol có trị số octane (RON) cao tới 108-109, nên khi pha vào xăng sẽ làm tăng trị số octane, tức là tăng khả năng chống kích nổ của nhiên liệu. Thêm vào đó, với hàm lượng oxy cao hơn xăng thông dụng, giúp quá trình cháy trong động cơ diễn ra triệt để hơn, giảm tiêu hao nhiên liệu, đồng thời giảm thiểu phát thải các chất độc hại trong khí thải động cơ (CO và HC).

Quá trình sử dụng xăng sinh học E5, E10 rất thuận tiện, không cần phải điều chỉnh động cơ khi chuyển đổi giữa xăng sinh học E5 và xăng thông thường.

Tuy nhiên, cần lưu ý nếu sử dụng nhiên liệu xăng có hàm lượng ethanol cao hơn 10% có thể gây ảnh hưởng đến một số chi tiết kim loại, cao su, nhựa, polymer của động cơ.

Ô tô, xe máy đời cũ có dùng được xăng E5, E10 không?

Phần lớn ô tô, xe máy sản xuất từ khoảng năm 2011 trở đi đã được thiết kế tương thích với xăng E5, E10, không cần điều chỉnh gì. Tuy nhiên, để chắc chắn, người dùng nên kiểm tra khuyến nghị từ hãng xe, nhất là xe sử dụng chế hòa khí.

Thông tin nhiên liệu thường có trong sách hướng dẫn sử dụng xe, nhãn dán ở mặt trong của nắp bình xăng, hoặc bạn có thể liên hệ với hãng xe. 

Nếu nhà sản xuất khẳng định rằng xe của bạn tương thích với xăng E10, bạn có thể yên tâm sử dụng mà không lo hại động cơ (Ảnh: Nhật Minh).

Nếu xe không được thiết kế tương thích mà tài xế vô tình hoặc cố ý bơm xăng E5, E10 vào thì có thể gây ảnh hưởng đến hệ thống phun nhiên liệu, gioăng cao su và buồng đốt, do cồn sinh học có đặc tính hút ẩm và ăn mòn.

Các loại xe tương thích với xăng sinh học được trang bị các hệ thống đường ống, vật liệu bảo vệ bình nhiên liệu đáp ứng được các điều kiện an toàn.

Cần lưu ý gì khi sử dụng xăng E5, E10?

Ngay cả với xe tương thích với xăng sinh học, nếu để lâu không sử dụng (3-4 tuần) thì hãy xả sạch bình xăng hoặc cân nhắc sử dụng chất ổn định xăng. Lý do là xăng E5, E10 có đặc tính "háo nước", dễ xảy ra hiện tượng tách lớp ethanol ngậm nước và xăng sau vài tuần, đặc biệt là khi xe đứng im một chỗ thời gian dài; nước nặng hơn lắng bên dưới, còn xăng nổi lên trên. Phần nước sẽ gây han gỉ bình xăng, và khi sử dụng xe trở lại, nước lọt vào làm hỏng bơm xăng.

Hạn sử dụng của xăng E5, E10 thường là 3 tháng, nhưng bạn khó có thể biết vào thời điểm đổ xăng vào xe, xăng đã được sản xuất từ khi nào, nên 3-4 tuần không sử dụng xe là mốc thời gian nhiều chuyên gia khuyến cáo nên xả sạch bình xăng.

Bên cạnh đó, chủ xe nên thay lọc xăng định kỳ thường xuyên hơn so với khi sử dụng xăng A92 và A95 thông thường.