Thành tích này ấn tượng bởi Toàn, sinh viên năm đầu chương trình tài năng ngành Vật lý học, trường Đại học Khoa học Tự nhiên TP HCM, Đại học Quốc gia TP HCM, thuộc diện trẻ nhất kỳ thi năm nay, sở trường vốn là môn Hóa.

Olympic Vật lý sinh viên toàn quốc năm 2025 diễn ra cuối tháng 11, thu hút hơn 300 sinh viên đến từ 43 trường đại học, học viện trên cả nước. Các đội thi phải trải qua ba phần, gồm trắc nghiệm, thực nghiệm và tự luận. Khác với các năm trước, sinh viên có thể tham dự cả ba vòng thi, đề thi cũng được cải tiến theo hướng nâng cao mức độ ứng dụng và yêu cầu tư duy sâu. Trong đó, tự luận là phần thi cá nhân duy nhất.

"Mình khá tự tin với bài tự luận. Tuy nhiên, khi được thông báo đạt giải nhất, mình vẫn rất bất ngờ", Toàn chia sẻ.

Nguyễn Khánh Toàn. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Khánh Toàn là cựu học sinh lớp chuyên Hóa, trường THPT Chuyên Nguyễn Tất Thành (Quảng Ngãi). Nam sinh từng giành giải ba kỳ thi học sinh giỏi quốc gia môn Hóa học vào lớp 12 và đỗ vào Trường Đại học Khoa học Tự nhiên bằng điểm thi tốt nghiệp với 28,25 điểm khối A00 (Toán, Lý, Hóa).

Toàn đến với Vật lý "như một cái duyên". Trong thời gian ôn thi học sinh giỏi, nam sinh phải tìm hiểu mảng Hóa - Lý và nhận thấy Vật lý có nhiều điều thú vị, giúp bản thân có cái nhìn sâu sắc hơn về các hiện tượng tự nhiên. Đây cũng là Toàn nhận ra mình có đam mê và năng khiếu với môn học này. Để mở rộng hiểu biết, nam sinh thường đọc sách và xem video về các hiện tượng Vật lý trên mạng.

"Mình rất thích thú khi khám phá về cơ chế hoạt động của các vật dụng như pin, loa. Từ đó, mong muốn đi sâu hơn trên con đường Vật lý", Toàn cho biết.

Vừa nhập học, Toàn đã mạnh dạn đăng ký vào đội tuyển thi Olympic Vật lý sinh viên của trường. Đầu tháng 11, nam sinh được thông báo vượt qua vòng tuyển chọn, chính thức tham gia ôn luyện trong một tháng.

Nam sinh nhìn nhận quãng thời gian này không quá căng thẳng. Toàn cùng đội đến trường học khoảng 1-2 buổi mỗi tuần, mỗi buổi kéo dài 3-4 tiếng. Đến sát ngày thi, nam sinh dồn toàn lực ôn lại toàn bộ lý thuyết, dành 4-6 tiếng mỗi ngày để đọc sách đại cương.

Vòng thi tự luận diễn ra đầu tiên, thí sinh trả lời bốn câu hỏi trong 180 phút, liên quan chuyển động xe, nhiệt động học của "quả cầu lặn" (bathysphere), chuyển động của điện tích trong điện từ trường, và bức xạ alpha của polonium (một kim loại phóng xạ cực độc).

Đến hôm thi thứ hai, Toàn cùng các bạn trong đội dự thi vòng trắc nghiệm và thực nghiệm. Với phần trắc nghiệm, 20 câu hỏi hiển thị lần lượt trên màn hình, mỗi đội có hai phút để nhấn chuông trả lời. Vì điểm số liên tục thay đổi, không khí cuộc thi cũng ngày càng gay cấn và sôi động.

Sau đó, các đội bước vào vòng cuối cùng, thực hiện 2 câu hỏi thực hành trong ba tiếng, nghiên cứu về chuyển động của nước trong cốc khi cốc bị dịch chuyển, và sự dao động của vật rắn.

Khánh Toàn nhận xét đề thi vừa sức, kiến thức chủ yếu được mở rộng so với chương trình cấp dưới và liên quan đến Vật lý đại cương ở đại học. Nam sinh hoàn thành bài thi tự luận sớm nửa tiếng và giành điểm số cao nhất, với 30,5/40 điểm.

Thầy Nguyễn Trí Toàn Phúc, trưởng đoàn Đại học Khoa học Tự nhiên TP HCM tại kỳ thi Olympic Vật lý sinh viên toàn quốc, nhận xét học trò thông minh và có tư duy Vật lý nhạy bén.

"Khánh Toàn thường tò mò và đặt ra nhiều câu hỏi sâu sắc về mọi thứ xung quanh", thầy chia sẻ.

Dù vừa bước vào môi trường đại học với một lĩnh vực mới, Khánh Toàn cho biết chưa gặp nhiều khó khăn với chương trình học, thường đạt mức 8-9 điểm ở các môn. Nam sinh dự định tham gia thêm nhiều cuộc thi nghiên cứu khoa học nếu có cơ hội.

"Mình thấy ngành học rất thực tế và thú vị, sau này sẽ đi sâu hơn vào định hướng giảng dạy hoặc nghiên cứu", Toàn nói.