Tại Hội nghị ASEAN lần thứ 6 về 5G, chiều 27/10, ông Lê Văn Tuấn, Cục trưởng Tần số Vô tuyến điện - Bộ Khoa học và Công nghệ, chia sẻ ba kinh nghiệm giúp Việt Nam nhảy vọt về tốc độ Internet di động.

Ông Tuấn cho biết năm 2019 tốc độ Internet di động của Việt Nam ở mức 26,67 Mbps, đến tháng 9 năm nay lên 159,57 Mbps, xếp thứ 13 thế giới. "Con số này là kết quả của ba quyết sách quan trọng về phát triển mạng 5G", ông nói.

Theo đó bài học đầu tiên là cung cấp đủ tài nguyên tần số. Những năm gần đây, Việt Nam chủ động mở thêm nhiều khối băng. "Việc cung cấp các khối băng tần mới đã cải thiện đáng kể hiệu suất băng thông rộng di động của Việt Nam", ông cho biết.

Cục trưởng Tần số vô tuyến điện Lê Văn Tuấn. Ảnh: TTTT

Bài học thứ hai liên quan đến chính sách giá phổ tần - yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dịch vụ. Theo ông Tuấn, nếu chi phí phổ tần vượt quá 10% doanh thu, nhà mạng buộc phải cắt giảm đầu tư, khiến chất lượng mạng giảm. Nhưng khi chi phí ở mức 5% hoặc thấp hơn, doanh nghiệp có dư địa để đầu tư hạ tầng, từ đó nâng chất lượng dịch vụ.

Bài học kinh nghiệm của Việt Nam là điều chỉnh mức khởi điểm đấu giá tần số để giữ chi phí này ở mức vừa phải. Việt Nam hiện duy trì chi phí phổ tần khoảng 5,6% tổng doanh thu nhà mạng, nằm trong ngưỡng hợp lý sau khi đấu giá, tạo động lực để doanh nghiệp mở rộng mạng lưới và đầu tư công nghệ mới.

Kinh nghiệm thứ ba là chính sách khuyến khích triển khai nhanh 5G. Theo Nghị quyết 193 của Quốc hội, nhà mạng nào xây dựng được 20.000 trạm 5G mới trong năm nay sẽ được hỗ trợ 15% chi phí mua thiết bị, giống như một khoản "thưởng" cho tốc độ triển khai. "Chính sách này khuyến khích nhà mạng mở rộng nhanh mạng 5G, góp phần vào thứ hạng ấn tượng của Việt Nam trong bảng xếp hạng về băng thông di động", Cục trưởng Tần số nhận định.

Đo tốc độ mạng 5G bằng ứng dụng i-Speed. Ảnh: Lưu Quý

Việt Nam đặt mục tiêu đến cuối năm 2025, số trạm 5G sẽ bằng 50% số trạm 4G hiện có, và vùng phủ 5G đạt 90% dân số. Chia sẻ với các đại biểu quốc tế, ông Tuấn cho rằng, các nước ASEAN nên xem xét áp dụng mức chi phí phổ tần hợp lý, khoảng 5-7% doanh thu nhà mạng, cùng các chính sách khuyến khích triển khai sớm để đẩy nhanh tốc độ phát triển 5G.

Tại hội nghị, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho rằng, những kết quả Việt Nam đạt được về tốc độ Internet di động, phản ánh "nỗ lực không ngừng phát triển, thử nghiệm và thương mại hóa 5G".

Theo ông, song song với 5G, Việt Nam đồng thời thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng và quản trị trí tuệ nhân tạo. Bởi, "sự kết hợp giữa 5G và AI sẽ mở ra nhiều bước đột phá quan trọng trong các lĩnh vực như công nghiệp thông minh, đô thị thông minh, giáo dục, y tế và bảo vệ môi trường".

Thứ trưởng Bùi Thế Duy phát biểu tại sự kiện. Ảnh: TTTT

Từ góc nhìn quốc tế, Tiến sĩ Masanori Kondo, Tổng thư ký Cộng đồng Viễn thông châu Á - Thái Bình Dương (APT), đồng tình với quan điểm của Cục trưởng Lê Văn Tuấn về tác động của chi phí phổ tần đối với tốc độ triển khai mạng 5G.

"Chi phí phổ tần cao ảnh hưởng tiêu cực đến phạm vi phủ sóng và tốc độ mạng, gây trở ngại cho việc áp dụng rộng rãi", ông nhận định. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự chênh lệch lớn về tiến độ triển khai 5G tại các quốc gia trong khu vực. Do đó, Tổng thư ký APT đề xuất các nước ASEAN xây dựng chính sách phổ tần hài hòa, tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư và đổi mới công nghệ.

Theo dự báo của Qualcomm, mức sử dụng dữ liệu di động toàn cầu sẽ tăng gấp 4 lần chỉ trong vòng 5 năm tới. Một trong những yếu tố chính thúc đẩy gia tăng tiêu dùng dữ liệu di động là mạng 5G băng thông rộng. Không chỉ vậy, theo bà Nies Puwati, Giám đốc cấp cao phụ trách các vấn đề chính phủ khu vực Đông Nam Á của Qualcomm, lưu lượng Internet toàn cầu có thể tăng gấp 5 đến 9 lần trong thập kỷ tới, với 1/3 tổng lưu lượng đến từ trí tuệ nhân tạo.

Trong bối cảnh đó, Hội nghị ASEAN lần thứ 6 về 5G là diễn đàn hợp tác quốc tế quan trọng, nơi các quốc gia cùng chia sẻ tầm nhìn, chiến lược và các mô hình hợp tác, đồng thời thảo luận các chính sách, tiêu chuẩn và giải pháp thực tiễn nhằm thúc đẩy sự phát triển của mạng 5G, AI và các công nghệ mới nổi khác.

Hội nghị ASEAN lần thứ 6 về 5G tổ chức trong khuôn khổ Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025. Sự kiện do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức từ ngày 27 đến 29/10, tập trung thảo luận các chiến lược, chính sách và khuôn khổ pháp lý, bảo đảm việc phát triển, quản trị AI theo hướng an toàn, minh bạch và có trách nhiệm.